بوى بد دهان

بلافاصله بعد از ناهار مشغول يك مصاحبه هستيد. مصاحبه كننده اخم مى‏كند و شما متوجه مى‏شويد كه يك جاى كار اشتباه بوده است؛ وى از بوى بد دهان شما ناراحت و عصبانى شده است. شما مى‏خواهيد هر چه زودتر محل را ترك كنيد.
آيا به خاطر ناهارتان بوده؟ شايد و يا به خاطر غذاى ديروز بوده است؟ براى پيدا كردن علت و جلوگيرى از قرار گرفتن در چنين لحظات دست‏پاچه كننده‏اى توصيه‏هاى زير را بخوانيد:

از خانواده‏ى »سير« در ناهار استفاده نكنيد.
 

غذاهاى ادويه‏دار، در دهان مى‏مانند و به روغن‏هاى پايه تبديل مى‏شوند كه بوى آنها بسته به ميزان مصرف غذا تا 24 ساعت در دهان خواهد ماند. هر چه مسواك بزنيد، هيچ فايده‏اى ندارد، از پياز، فلفل داغ و سير پرهيز كنيد.

از گوشت‏هاى آماده هم استفاده نكنيد.
 

گوشت‏هاى آماده نيز روغن‏هايى بر جاى مى‏گذارند كه در دهان براى مدت زيادى باقى مى‏مانند. اگر براى يك برنامه يا مراسمى، به بوى خوش دهان نياز داريد، بهترين كار اين است كه از 24 ساعت قبل، از خوردن اين گوشت‏ها بپرهيزيد تا بوى آنها از طرف شما سخن نگويند.

بگوييد: لطفا پنير، نه.
 

پنير داراى اثر قوى‏اى است و در نفس‏تان باقى مى‏ماند و از بين نمى‏رود. ديگر محصولات شيرى نيز مى‏توانند همين اثر را داشته باشند.

ماهى نگيريد.
 

بعضى ماهى‏ها نظير آن چه كه روى پيتزا مى‏گذارند و يا حتى تن ماهى كه شما با اشتها آن را مى‏خوريد، مى‏توانند اثرات طولانى داشته باشند.

به آشاميدن آب ادامه دهيد.
 

قهوه، شراب، آب جو و ويسكى، در صدر ليست مايعات بودار قرار دارند و هر كدام باقيمانده‏هايى دارند كه به پلاك دندان مى‏چسبند و به سيستم گوارش نيز نفوذ مى‏كنند. هر نفسى كه مى‏كشيد، تراوشاتى را از آنها به هوا وارد مى‏كند.

مسواك‏تان را همراه داشته باشيد.
 

اگر بلافاصله بعد از غذا مسواك بزنيد، بعضى بوها از بين مى‏روند. علت اصلى بوى بد دهان، نوار چسبناكى از باكترى‏هاى مرده و زنده است كه به لثه و دندان‏ها چسبيده است؛ اين لايه‏ى نازك، پلاك نام دارد. هميشه پنجاه ميليون ميكروب در دهان‏تان وجود دارد.

دهان‏تان را به طور كامل بشوييد.
 

زمانى كه نمى‏توانيد مسواك بزنيد، دهان‏تان را بشوييد.

در روز، سه وعده غذا بخوريد.
 

بوى بد دهان مى‏تواند به علت غذا نخوردن باشد. از اثرات جانبى روزه گرفتن و رژيم غذايى ضعيف، بوى بد دهان است.

غرغره كنيد و قورت دهيد.
 

شما در يك رستوران نشسته‏ايد و نخ دندان و مسواك در خانه جا مانده است؛ شما نمى‏توانيد از خوردن غذاهاى روى ميز صرف‏نظر كنيد. بنابراين پس از پايان غذا يك جرعه از آب ليوان بخوريد و به دقت آب را در اطراف دندان‏هاى‏تان غرغره كنيد و سپس تكه‏هاى غذاى جدا شده را قورت دهيد.

با دهان شويه‏ى نعنايى غرغره كنيد.
 

اگر مى‏خواهيد كه طى 20 دقيقه از بوى بد دهان خلاص شويد، از دهان شويه استفاده كنيد. اما بايد بدانيد كه اينها هم مدت اثر محدودى دارند و بعد از پايان اثرشان، مجبوريد با گذاشتن دست روى دهان‏تان حرف بزنيد.
دهان شويه را با توجه به مزه و رنگ انتخاب كنيد، دهان شويه كهربايى و پزشكى كه شامل روغن‏هاى مورد نياز مى‏باشد و دهان شويه‏هاى قرمز و ادويه‏دار كه شامل تركيبات روى است، هر دو نوع، بوى حاصل از تجزيه باقى مانده‏هاى غذا به وسيله‏ى باكترى‏ها را خنثى مى‏كنند.

آدامس نعنا بجويد.
 

آدامس نعنا هم، همانند دهان شويه براى زمان محدودى مى‏تواند بوى بد دهان را خنثى كند.

سبزى جعفرى بخوريد.
 

جعفرى از نظر غذايى از سبزى‏هاى معمولى بهتر است. همچنين مى‏تواند نفس شما را به طور طبيعى تازه كند، بنابراين يك شاخه از آن برداريد و به طور كامل بجويد.

زبان‏تان را مسواك بزنيد.
 

اغلب مردم، از زبان‏شان غفلت مى‏كنند، همانطور كه مى‏دانيد زبان از زوايد مو مانند ريزى پوشيده شده است كه زير ميكروسكوپ شبيه به جنگل قارچ‏هاست. زير كلاهك قارچ‏ها فضاهايى براى تجمع پلاك و بعضى غذاهايى كه مى‏خوريم، وجود دارد كه باعث بوى بد دهان مى‏شود. پس هنگام مسواك زدن به آرامى مسواك را روى زبان‏تان بكشيد.

برخى از ادويه‏ها مفيد هستند.
 

بعضى از گياهان و چاشنى‏هايى كه شما در آشپزخانه نگه مى‏داريد تازه كننده هواى تنفسى شما هستند. يك كيسه‏ى پلاستيكى حاوى دانه‏هاى ميخك و رازيانه همراه خود داشته باشيد تا بعد از مصرف غذاهاى بودار از آن مصرف كنيد.

چگونه نفس‏تان را امتحان كنيد.
 

بوى دهان‏تان چقدر بد است؟ اگر شما دوستى نداريد كه حقيقت را به شما بگويد، يكى از اين دو راه را انتخاب كنيد:

دست‏هاى‏تان را به شكل فنجان درآوريد.
 

با يك آه عميق و شديد به داخل اين فنجان بدميد، سپس بو بكشيد. اگر فكر مى‏كنيد كه بوى بد مى‏دهد، واى به حال كسانى كه براى صحبت، نزد شما مى‏آيند.

نخ دندان
 

دندان‏هاى‏تان را تميز نكنيد. نخ دندان را بين دندان‏هاى‏تان بكشيد و مقدارى از باقى‏مانده‏هاى چسبناكى كه از دندان‏تان كنده شد را بو كنيد.

هشدار پزشكى‏
 

بوى بد دهان شايد به علت مشكل جدى‏تر باشد.
 

به گفته‏ى برخى از دندان‏پزشكان، بوى بد پايدار دهان نمى‏تواند به علت خوردن پياز باشد، بلكه ممكن است نشانه‏اى براى بيمارى‏هاى لثه باشد. حتى مى‏تواند به علت گازها و بوهايى باشد كه به دليل اختلال سيستم معده‏اى - روده‏اى شما به بالا مى‏آيد. اگر بوى بد دهان شما، بدون علت واضحى، بيش از 24 ساعت ادامه داشت بايد به پزشك و يا دندانپزشك خود مراجعه كنيد.
بعضى بيمارى‏ها مانند سرطان، سيفليس، دهيدراتاسيون )كم بودن آب بدن( و كمبود روى و بعضى داروها مانند پنى‏سيلامين و ليتيوم مى‏توانند باعث بوى بد دهان شوند.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387